Ağız ve çene gelişimi çocukluk yıllarında hızla şekillenir. Bu süreçte dişlerin doğru konumlanması, çenenin dengeli açılıp kapanması ve yüz kaslarının düzenli çalışması büyük önem taşır. Ancak bazı çocuklarda üst ve alt dişler kapanırken birbirine temas etmez. Bu duruma açık kapanış adı verilir.
Peki çocuklarda açık kapanış nedir, nasıl fark edilir ve hangi yöntemlerle tedavi edilir?
Açık Kapanışın Çocuklarda Nasıl Görüldüğü
Açık kapanış, çocuğun ağzını kapattığında üst ve alt dişlerin arasında boşluk oluşmasıyla kendini gösterir. Normal bir kapanışta dişler birbiriyle temas ederken, açık kapanışta ön dişler veya arka bölgeler temas etmez.
Bu durum bazen yalnızca ön bölgedeki dişleri etkilerken, bazı çocuklarda arka dişlerde de açık alan görülebilir.
Dikkat çeken işaretler arasında şunlar olabilir:
- Çocuk dişlerini kapatırken arada belirgin bir boşluk görünmesi
- Isırma sırasında yiyecekleri koparmada zorlanma
- Konuşurken hava kaçışı nedeniyle seslerde bozulma
- Ağızdan nefes alma alışkanlığının gelişmesi
Açık kapanış erken fark edildiğinde çok daha kolay bir yaklaşımla çözülebilir.
Açık Kapanışın Çocuklarda Görülme Sebepleri
Çocuklarda açık kapanış nedir sorusunu anlamanın en önemli noktalarından biri, bu durumun neden ortaya çıktığını bilmektir. Açık kapanışın oluşmasına yol açan çeşitli faktörler bulunur.
✔ Ağızdan nefes alma
Burun tıkanıklığı, geniz eti ya da alerji nedeniyle çocuk ağızdan nefes aldığında dil doğal konumunu kaybeder. Dilin aşağıda durması damak gelişimini etkiler ve zamanla açık kapanış oluşabilir.
✔ Parmak emme ve uzun süre emzik kullanımı
Parmak veya emzik, dişleri öne doğru iter ve çene gelişimini baskılar. Bu durum özellikle ön bölgede açık kapanışa neden olabilir.
✔ Dil itme alışkanlığı
Yutkunma sırasında dilin dişlerin arasına doğru itilmesi, hem dişlerin konumunu hem de çene yapısını etkileyebilir. Dil itme alışkanlığı devam ettikçe açık kapanış belirgin hale gelir.
✔ Genetik faktörler
Bazı çocuklarda çene yapısı doğuştan açık kapanışa eğilimlidir. Ailede benzer kapanış bozukluğu varsa, çocukta görülme ihtimali artar.
Bu nedenlerin çoğu büyüme döneminde ortaya çıktığı için erken teşhis, tedaviyi çok daha kolay hale getirir.
Açık Kapanışın Çocuğun Gelişimine Etkileri
Açık kapanış yalnızca estetik bir durum değildir. Çocuğun günlük yaşamını birçok açıdan etkileyebilir.
Örneğin:
- Isırma ve çiğneme güçlüğü
- Karışık, hava kaçıran konuşma
- Gülüş estetiğinde bozulma
- Alt ve üst çene kaslarında dengesizlik
- Ağız kuruluğu ve buna bağlı ağız hijyen problemleri
Bu etkiler zamanla alışkanlığa dönüşebileceği için, açık kapanışın erken dönemde değerlendirilmesi önem taşır.
Çocuklarda Açık Kapanış Tedavisi Nasıl Yapılır?
Çocuklarda açık kapanış nedir sorusunun ardından en çok merak edilen konu tedavi sürecidir. Tedavi, çocuğun yaşına, çene gelişimine ve kapanışın derecesine göre planlanır.
✔ Alışkanlıkların Düzeltilmesi
Öncelikle parmak emme, uzun süre emzik kullanma, dil itme ve ağızdan nefes alma gibi alışkanlıklar değerlendirilir. Bu alışkanlıklar ortadan kaldırıldığında açık kapanışın gelişimi durabilir ve çene daha doğal bir gelişim sürecine girer.
✔ Çene gelişimini yönlendiren apareyler
Erken yaşlarda kullanılan ortodontik apareyler, çenenin doğru pozisyona gelmesine yardımcı olur. Bu yöntem, büyüme döneminde oldukça etkili bir çözümdür.
✔ Ortodontik tedavi
Kalıcı dişlerin sürdüğü dönemlerde braketler veya şeffaf plaklar devreye girer. Dişler doğru konuma yönlendirilir ve kapanış dengesi sağlanır.
✔ Dil pozisyonunu düzenleyen egzersizler
Uzmanlar tarafından önerilen basit egzersizler, dilin doğru konumda çalışmasını destekler. Düzenli uygulandığında açık kapanışın tekrar etmesini önlemede önemli rol oynar.
Açık kapanış erken yaşlarda fark edildiğinde, hem dişlerin hem de çene yapısının dengeli gelişmesi desteklenebilir. Daha konforlu çiğneme, anlaşılır konuşma ve estetik bir gülümseme için çocukluk döneminde yapılan değerlendirmeler büyük avantaj sağlar.
